|
آترواسكلروز (تصلب شرايين) عبارت است از يك گونه بسيار شايعاز تصلب شرايين كه طي آن رسوباتي به نام پلاك در ديواره رگهايي كهخون حاوي اكسيژن و ساير موادمغذي را از قلب به ساير بخشهاي بدن ميبرند،تشكيل ميشوند. آترواسكلروز ميتواند باعث آسيب كليوي، كاهش خونرساني به مغزو اندامها، و بيماري رگهاي قلبي شود. آترواسكلروز يكي از علل عمده سكتهمغزي و قلبي است. شروع آن ميتواند در سي و چند سالگي باشد. شيوع آن تاسن 45 سالگي در مردان بيشتر است. اما پس از يائسگي، شيوع آن در زنانافزايش مييابد.
|
|
علايم شايع
|
|
تا زماني كه آترواسكلروز به مراحل پيشرفته نرسيده باشد،اغلب بدون علامت است. بروز علايم بستگي به اين دارد كه خونرساني كدامقسمت بدن كم شده، و شدت و گسترش بيماري در چه حد است.
گرفتگي عضله،وقتي كه رگهاي پا درگير شده باشد.
آنژين صدري يا حمله قلبي، وقتيرگهاي قلبي درگير شده باشند.
سكته مغزي، يا كاهش ناگهاني و موقتخونرساني به مغز اما بدون بروز سكته، در صورتي كه رگهايي كه به گردن وسپس مغز ميروند درگير شده باشند.
|
|
علل
|
|
تكههاي بافت چربيدار، كه حاوي ليپوپروتئين كمچگال (همانكلسترول بد) هستند و به ديواره سرخرگ آسيب ميرسانند، اغلب در محل اتصال وانشعاب سرخرگها رسوب ميكنند. تشكيل اين رسوبات شايد حتي در اوايل جوانيآغاز شود. بافت پوشاننده ديواره داخلي سرخرگ در اين نقاط اتصال و انشعاب،مواد چربي موجود در خون را به دام ميافكند. با تجمع مواد چربي،انعطافپذيري سرخرگ كم و فضاي داخلي آن تنگتر ميشود. در نتيجه جريان خونمشكل پيدا ميكند. از طرفي اين رسوبات ممكن است شكاف بردارند يا پاره شوندو روي آنها لخته خوني تشكيل شود كه در نتيجه، رگ مسدود ميشود.
|
|
عوامل تشديد كننده بيماري
|
|
فشارخون بالا
كلسترول بالا (بالا بودن غلظت ليپوپروتئينكم چگال [كلسترول بد] و پايين بودن غلظت ليپوپروتئين پرچگال (كلسترولخوب).
سن بالاي 60 سال
جنس مذكر
استرس
ديابت شيرين (مرضقند)
چاقي؛ كمتحركي
سيگاركشيدن
تغذيه نامناسب (خوردن چربي وكلسترول به مقدار زياد)
سابقه خانوادگي آترواسكلروز
|
|
پيشگيري
|
|
ترك سيگار
توصيههايي كه در قسمت رژيم غذايي آمده استرا رعايت كنيد. كودكان و نوجواناني كه والدين آنها دچار آترواسكلروز هستند نيزاز رژيم كم چربي سود خواهند برد.
به طور منظم ورزش كنيد.
حتيالمقدوراسترس را كاهش دهيد و به سطح قابل كنترل برسانيد.
اگر ديابت يا فشارخونبالا داريد، برنامه درماني مربوطه را به دقت رعايت كنيد.
|
|
عواقب مورد انتظار
|
|
اين بيماري در حال حاضر علاجناپذير است. اما به تازگيگزارشات زيادي رسيده مبني بر اين كه درمان مجدانة عوامل خطر اين بيماريميتواند تا حدي انسداد را كاهش دهد. بدون درمان، عوارضي پديد خواهند آمد كهنهايتاً به مرگ منتهي خواهند شد.
تحقيقات در زمينه علل و روشهايدرماني اين بيماري ادامه دارند.
|
|
عوارض احتمالي
|
|
سكته قلبي
سكته مغزي
آنژين صدري
بيماري كليوي
نارسايي احتقاني قلب
مرگ ناگهاني
|
|
درمان
|
|
|
|
اصول كلي
|
|
آزمايشات تشخيصي ممكن است شامل موارد زير باشد: نوار قلب،آزمون ورزش، آزمايش خون از نظر كلسترول كلي، خوب و بد، قندخون، و نيزعكسبرداري از قفسه سينه و عروق
ترك سيگار
براي بعضي از بيمارانكه خطر در مورد آنها زياد است، جراحي انجام ميشود: بازكردن رگ بابادكنكهاي مخصوص در مورد رگهاي تنگ شده؛ و ساير روشهاي جراحي مانندتعويض رگ بيمار با سياهرگ يا رگهاي مصنوعي.
|
|
داروها
|
|
به دليل اينكه كار از كار گذشته و آسيب قبلاً وارد شده است،هيچ داروي رضايتبخشي براي درمان آترواسكلروز وجود ندارد.
در تحقيقاتاخير مشخص شده است كه پايين آوردن سطح كلسترول در كساني كه كلسترولخونشان بالا است، ميتواند طول عمر را افزايش دهد. اگر شما علايم يك اختلالناشي از آترواسكلروز را داريد، و رژيم غذايي و ورزش در كاهش كلسترول مؤثرواقع نشده باشند، شايد براي شما داروهاي ضدچربي تجويز شود.
براي درمانمشكلات همراه آترواسكلروز (مثلاً فشار خون بالا، يا بينظميهاي ضربان قلب) ممكن است تجويز داروهاي ديگر ضروري باشد.
در برخي تحقيقات مشخص شدهاست كه آسپيرين و ويتامين ـ اي ممكن است خطر سكته قلبي را كاهش دهند. باپزشك خود در مورد اينكه آيا تجويز آنها براي شما لازم است يا خير مشورتكنيد.
|
|
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
|
|
معمولاً محدوديتي براي آن وجود ندارد. البته ميزان فعاليت درزمان ابتلا به اين بيماري بستگي به وضعيت عمومي سلامت و وجود بيماريهاي ديگردارد.
|
|
رژيم غذايي
|
|
رژيم غذايي بايد كم چرب، كم نمك و پرفيبر باشد. مصرف غلات،ميوهها و سبزيجات تازه را افزايش دهيد.
|
|
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
|
|
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان داراي عوامل خطر بروزآترواسكلروز هستيد و تمايل داريد از اين بيماري پيشگيريكنيد.
|
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
